Nhiều vấn đề quy định tại Luật Đất đai 2013 sẽ được sửa đổi

Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết đang trong quá trình thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 1188; Dự kiến ​​tháng 10/2021 sẽ thông qua báo cáo tình hình thi hành Luật Đất đai 2013.

Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, cơ quan này đang triển khai các nhiệm vụ theo Quyết định số 1188 của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc về việc thành lập Ban Chỉ đạo tổng kết thi hành Luật Đất đai và xây dựng Dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

Việc tổng kết thi hành Luật Đất đai sẽ tập trung vào các nội dung cơ bản: đánh giá sự chồng chéo, mâu thuẫn, chưa thống nhất giữa Luật Đất đai năm 2013 với các Luật chuyên ngành có liên quan và tính phù hợp của nó; kết quả thực hiện các quy định của pháp luật về đất đai; đánh giá những kết quả mà Luật Đất đai đạt được và thực tiễn thi hành trong việc nâng cao chất lượng quản lý nhà nước về đất đai; những hạn chế, bất cập trong các quy định của Luật Đất đai, các văn bản quy định chi tiết thi hành và thi hành luật; xác định, phân tích rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan của những hạn chế, khuyết điểm.

Bên cạnh đó, kiến ​​nghị, đề xuất, sửa đổi, bổ sung các nội dung của Luật Đất đai và các luật khác có liên quan.

Tổng cục trưởng Tổng cục Đất đai Lê Thanh Khuyến cho biết, công tác tổng kết thi hành Luật Đất đai 2013 sẽ tổng kết, báo cáo từ tháng 10/2021; Quá trình xây dựng Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi sẽ diễn ra vào cuối năm 2021.

Luật đất đai năm 2013 còn nhiều bất cập

Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, sau hơn 6 năm thi hành Luật Đất đai 2013, công tác quản lý đất đai đã đạt được những kết quả quan trọng.

Cụ thể, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng trong việc thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Bước đầu khắc phục tình trạng giao đất, cho thuê đất tràn lan, không sử dụng, lãng phí. Chính sách thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã bảo đảm tốt hơn quyền lợi cho người bị thu hồi đất …

Các địa phương đã cơ bản thành lập hệ thống hồ sơ đất đai dạng số đồng bộ giữa bản đồ địa chính với thông tin đăng ký và cấp chứng chỉ. Một số địa phương đã vận hành cơ sở dữ liệu đất đai, tạo nền tảng quan trọng để xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai thống nhất, phục vụ đa mục đích.

Việc thành lập Văn phòng Đăng ký đất đai một cấp đã tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân trong việc nộp hồ sơ thực hiện các thủ tục hành chính, rút ​​ngắn thời gian giải quyết hồ sơ, giúp đẩy nhanh tiến độ công tác bồi thường giải phóng mặt bằng. Khiếu kiện trong lĩnh vực đất đai so với kỳ trước giảm 38%; số vụ việc thuộc thẩm quyền của cơ quan hành chính Nhà nước giảm 58%.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, Luật Đất đai năm 2013 cũng bộc lộ những bất cập.

Báo cáo trước Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, thành phố của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho thấy, việc thực hiện pháp luật đất đai chưa tốt, làm giảm hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về đất đai.

Vai trò của chính quyền cơ sở trong việc chủ động phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời các vi phạm về đất đai còn nhiều hạn chế.

Tài nguyên đất chưa được khai thác triệt để, phát huy đầy đủ và bền vững để trở thành nguồn nội lực quan trọng phục vụ phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.

Việc áp dụng các phương pháp xác định giá đất cụ thể còn nhiều bất cập, sử dụng đất nhiều nơi còn lãng phí, kém hiệu quả. Việc quản lý, sử dụng đất của các doanh nghiệp cổ phần hóa từ doanh nghiệp nhà nước, đất cho các dự án du lịch có yếu tố tôn giáo, tín ngưỡng, tâm linh … chưa chặt chẽ.

Công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư một số dự án triển khai chậm, có nơi chưa hợp lý, ảnh hưởng đến quyền lợi của người sử dụng đất. Việc sử dụng quỹ đất để thanh toán cho nhà đầu tư theo hình thức xây dựng – chuyển giao (BT) chưa cụ thể, chặt chẽ, còn bị lợi dụng.

Đặc biệt, trong thời gian gần đây, một số luật mới như Luật Quản lý tài sản công, Luật Nhà ở, Luật Đầu tư công, Luật Lâm nghiệp … đã có những quy định liên quan đến quản lý, sử dụng đất còn chồng chéo, mâu thuẫn với Luật Đất đai, ảnh hưởng không nhỏ đến việc tổ chức và thực hiện pháp luật.

Các vấn đề sẽ được nghiên cứu để sửa đổi

Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, cần nghiên cứu các nhóm vấn đề chính trong Luật Đất đai sửa đổi trong thời gian tới.

Những vấn đề tạm thời được xác định bao gồm chính sách nới rộng hạn mức nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân; chính sách quản lý, sử dụng đất trồng lúa và an ninh lương thực; các trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia công cộng và giải quyết hài hòa lợi ích của Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư …

Chính sách thuế, nhất là đối với đất nông nghiệp giao không thu tiền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân và đất đã giao, cho doanh nghiệp thuê; việc xây dựng khung giá đất theo giá đất chuẩn của vùng giá trị; việc sử dụng đất có yếu tố nước ngoài nhằm bảo đảm an ninh quốc phòng, ổn định chính trị, kinh tế – xã hội, không ảnh hưởng xấu đến môi trường đầu tư kinh doanh có yếu tố nước ngoài …

Ngoài ra, thực hiện chế độ giao đất có thu tiền sử dụng đất hạn mức để xây dựng cơ sở thờ tự, cho thuê đất đối với trường hợp tổ chức tôn giáo sử dụng đất vào mục đích xây dựng trường học, bệnh viện, cơ sở văn hóa được phép hoạt động.

Các nội dung này đều là những vấn đề cốt lõi lớn trong quản lý, sử dụng đất đai, liên quan đến nhiều ngành, nhiều cấp và tác động trực tiếp đến mọi tầng lớp trong xã hội, tác động đến môi trường cần sớm nghiên cứu và sửa đổi một cách cơ bản và toàn diện.

Để giải quyết một số vướng mắc phát sinh, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã trình Chính phủ xem xét, ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai và Nghị định khuyến khích tập trung, tích tụ đất ruộng để sản xuất nông nghiệp; Nghị định quy định việc xây dựng, quản lý và khai thác hệ thống thông tin đất đai …

Theo Vietnamnet (link)